بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرمايه

Transcript

1 مجله مهندسي مالي و مديريت پرتفوي شماره پنجم / زمستان 7831 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرمايه تاریخ دریافت: 99/9/11 تاریخ پذیرش: 99/12/22 دكتر حسين صفرزاده مهديه جاللي نژاد چکيده تعيين متغييرهاي کالن بازار سرمايه با توجه به تاثير گذاري بازار پول اطالعات دقيق تري را جهت سرمايه گذاري در بازار بورس اوراق بهادار به سرمايه گذاران خواهد داد به بيان ديگر بازار کارا خواهد بود.آشکار است که بازار سرمايه که نمود اصلي آن در کشور ما بورس اوراق بهادار است تحت تاثير متغير هاي متعددي مثل خصوصي سازي تشنجات سياسي و اقتصادي نوسانات نرخ ارز تورم قيمت سهام و... مي باشد. مقاله حاضر با هدف شناخت تاثير گذاري نوسانات بازار پول بر تصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرمايه به عنوان يکي از اين متغيرهاي متعدد بين سالهاي تدوين گرديده است. نوع تحقيق حاضر از نظر طبقه بندي بر مبناي هدف از نوع کاربردي است که اينگونه تحقيقات نظريه ها قانونمندي ها و اصول و فنون تحقيقات پايه را براي حل مسائل اجرايي و واقعي به کار ميگيرند. همچنين اين تحقيق بر مبناي طبقه بندي از نظر روش از نوع تحقيقات همبستگي است که در آن هدف اصلي مشخص کردن رابطه بين چند متغير کمي است. نتايج حاصله از آزمون فرضيه هاي تحقيق وجود رابطه بين نرخ سود سپرده هاي بانک ها و فعاليت بازار سرمايه را تاييد ميکند. البته بين اين متغيرها همبستگي منفي وجود دارد که حاکي از معکوس بودن اين رابطه است يعني با کاهش يا افزايش نرخ سود سپرده ها حجم فعاليت بازار سرمايه افزايش و کاهش مي يابد. 1- استاد دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسالمي واحد تهران مركزي 2- دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت بازرکانی گرایش مالی دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسالمي واحد تهران مرکزی 701

2 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد واژههاي كليدي: بازار پول- بازار سرمايه - سپرده هاي بلندد مددت - سدپرده هداي کوتداه مدت - اوراق مشارکت. - مقدمه تأثير بازار اوراق بهادار در توسعه اقتصادي کشور امري بديهي است. يکي از وظايف اساسي اين بازار به جريان انداختن سرمايه ها و تخصيص مطلوب منابع مي باشد. گسترش روز افزون فعاليته يا تجاري موجب گرديده است که مناسبات مالي فرآيندها و شيوهه يا مديريت مالي سازماني هردم پيچيدهتر شود. چنين است که تداوم فعاليت شرکتها و بنگاههيا اقتصادي را بايد در داشتن منابع مالي کافي جستجو کرد. بدون دسترسي به منابع مالي بسيا ير مالي مسئوالن از فعاليتها به اجرا درنميآيد و در نتيجه تحقق هدفها ميسر نميشود. بنگاههيا و شرکتها معطوف امر اين به را خود تالش تمام اقتصادي ساختهاند که بازارهاي مالي و ابزار آن را شناسايي کنند تا بتوانند منابع الزمه را تدارک ببينند. در سطح کالن نيز بازارهاي سهام و بدهي نقش چشمگيري را در رشد و توسعه اقتصادي بر عهده دارند و به تبع آن رفاه اجتماعي را هم به ارمغان ميآورند.. برنامه ريزان کشورها نيز در تنظيم برنامهها از ديرباز توسعه و دستيا يب را به عنوان اصل بنيادين پذيرفتهاند. الزم به ذکر است که دستيايب به آن را در اولويت قرار داده وآن به توسعه مستلزم به کارگيري ساز و کارهاي مناسب است. ساز و کاري که با روند تحقق رشد و توسعه همساز باشد. اگر اين فرض مسلم را بپذيريم که توسعه در همه ابعاد ضرورت انکار ناپذير زندگي اجتماعي است بايد اين امر بديهي و آشکار را نيز بپذيريم که نگرش سيستمي در بعد اقتصادي اصليترين عامل توسعه جوامع به شمار ميآيد. نگرش سيستمي بايد در همه شرايط مورد توجه قرار گيرد يعني در واقع تفکر چند بعدي در تمام برنامه حاکم شود. پذيرش بعد اقتصادي توسعه در محوريت گذار از جوامع سنتي به جوامع صنعتي و توسعه يافته نياز به ساز و کاري بسيار پراهميت يعني بازار سهام و بدهي دارد. بازارهاي مالي نقش حيا يت و موثري در دستيا يب را براي توليد کاال و خدمات فراهم ميآورند. همانگونه که ذکر به توسعه اقتصادي دارند زيرا اين بازارها منابع مادي الزم شد بورس اوراق بهادار يکي از مهمترين عوامل در رشد اقتصادي کشور به شمار مي رود. اين نهاد به دليل نوپا بودن و با توجه به اصل 44 قانون در سال 703 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

3 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه هاي اخير که باعث شده است شرکت هاي دولتي نيز از اين طريق اقدام به واگذاري سهام بر مردم بنمايند مدل هاي بازار سرمايه خاصي را مي طلبد که نيازمند تحقيق و آزمون هاي بيشتري است.در کشوري مثل ايران سرمايه گذاران و اقشار سپرده گذار سعي ميکنند که پس اندازهاي خود را در مکاني که آينده سرمايه گذاري روشن و قابل اعتمادي داشته باشد سپرده گذاري کنند.پر واضح است که در حال حاضر سپرده هاي بانکي و اوراق بهادار به علت داشتن سود تضمين شده و بدون ريسک بودن از جذابيت باالتري در جهت جذب سرمايه هاي عمومي برخوردار هستند.در نقطه مقابل سرمايه گذاري در بازار بورس به علت عدم تضمين سود و سهيم کردن سرمايه گذاران در زيان هاي حاصل از معامله در مقابل بازار پول دچار يک نقطه ضعف است. بنابراين ضروري به نظر مي رسد که دست اندرکاران بازار بورس اين نکته را که سرمايه گذاران با داشتن اين انتظار معقول که مي خواهند آينده سرمايه گذاري خود را روشن ديده و اعتماد بيشتري به بازار سرمايه داشته باشند در نظر گرفته و نهايتا با جلوگيري از بروز زيان هاي بزرگي که ناشي از قيمت هاي دست کاري شده است بتوانند اعتماد عمومي را به اين نهاد تامين کننده ارزان قيمت سرمايه جلب نمايند. هدف اصلي از انجام اين تحقيق بررسي تاثير نوسانات نرخ سود بازار پول ( سپرده هاي بلندمدت کوتاه مدت و اوراق مشارکت ) بر فعاليت بازار سرمايه مي باشد. ساير اهداف را ميتوان به شرح زير بيان کرد: 3( ارائه يک مدل مفهومي جهت کمک به سرمايه گذاران در تشخيص نوع وزمان سرمايه گذاري در بازارهاي پول يا سرمايه 2( دادن اطالعات کارا به سرمايه گذاران از تغييرات نرخ سود بازار پول و تاثير آن بر بازار سرمايه. 1( کمک به دست اندرکاران بازار سرمايه در شناسايي بهتر تاثير بازار پول بر حجم معامالت بازار بورس. 4( ارائه راه حلهايي جهت بهبود عملکرد بازار سرمايه به کارگزاران و دست اندرکاران. بنابراين مساله اي که در اين تحقيق بدان پرداخته ميشود شامل دو جهت ميباشد : مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

4 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد چگونه تغييرات نرخ سود در بازار پول )کوتاه مدت - بلند مدت - اوراق مشارکت( ميتواند بر عملکرد بازار سرمايه تاثير بگذارد آيا راهکاري جهت ايجاد شرايط مناسب جهت جذب سرمايه گذاران به بازار بورس وجود دارد )3 )2 - مباني نظري و پيشينه تحقيق ناگي و اوبنبرگر از سهامداران 055 شرکت معتبر سواالتي را پرسيدند تا نشان دهند که کداميک از 14 متغيير از يک ليست بر روي تصميمات سرمايه گذاري آنها تاثيرگذار بوره و ميزان آن چقدر است)ناگي و اوبنبرگر 3994 : 81-81(. نتايج حاصله داللت بر آن داشت که مجموعه اي از عوامل مالي و غير مالي در اين امر دخالت دارند و طيف وسيعي از پاسخ ها نشان مي داد که سرمايه گذاران به هيچ وجه در مورد عواملي که بر تصميمات آنها تاثير مي گذارد هم راي نيستند.تجزيه و تحليل عوامل هفت دسته بندي مرتبط از متغييرها را ايجاد مي کند. اين متغييرها طيفي از اطالعات مالي عادي تا سوابق اجتماعي-محيط زيستي شرکت ها و همچنين نيازهاي شخصي و مالي يک سرمايه گذار را در بر مي گيرد. محققين به اين نتيجه رسيده اند که فرآيند تصميم گيري سرمايه گذاري طيف وسيع تري از اقالم را نسبت به آنچه که تصور مي شد دربر ميگيرد.عالوه بر اين هر سرمايه گذار ممکن است, اين هفت معيار را بر حسب اهميت نسبي آن به صورت متفاوت تعبير نمايد. روگر بيان ميکند که مهمترين ويژگي مديريت شرکت است و بر اين مطلب تاکيد دارد که کيفيت مديريت کليد شناسايي شرکت براي سهامداران است. )روگر 1-9( 3991 ويلکوکس بيان ميکند که بازارهاي مالي يک محيط قابل توجه براي بررسي روي رفتار سرمايه گذاران است تحقيق ايشان بيشتر روي رفتار سرمايه گذاران انجام گرفته است.)ويلکوکس, 3999 :33-93(. شفرين و استاتمن تحقيقاتي در مورد روانشناسي مالي انجام داده اند و اشاره به اين نکته دارند که :تصميمات سرمايه گذاران ممکن است متاثر از فاکتورهاي رفتارداخلي از قبيل خودشناسي و فاکتورهاي فرفتار خارجي مانند طريقه انجام يک سرمايه گذاري باشد.)شفرين و استاتمن 3910 : (. 770 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

5 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه وارنريد تحقيقي را پيرامون ويژگي هاي روان شناسي مالي سرمايه گذاران انجام داد که به فهم بهتر از تصميم گيري مالي سرمايه گذاران و بازارهاي مالي منجر شد.ولي مطالعات ايشان کمتر به رفتار سرمايه گذاران و بخشهاي سرمايه گذاري پرداخته است.وي اشاره دارد که يک حلقه ارتباطي قوي ميان انتخاب سرمايه گذار و رفتار سرمايه گذاران وجود دارد. )وانريد.)10 :2553 در وهله اول به منضور شناسايي عوامل موثر يک مطالعه کيفيتي انجام پذيرفت و بر اين اساس 33 عامل شامل: 3 (سود سهام 2 (بازده 1 (مديريت 4 (صنعت 0 (مبناي شناخت از شرکت 8 (روند قيمت 3( قيمت سهام به سود هر سهم 1 (نوسانات قيمت 9( وضعيت بازار 35 (منبع توصيه و سفارش 33 (مکان اصلي فعاليت را شناسايي نموده و سپس تعدادي پرسشنامه از بين سرمايه گذاران انفرادي بازار بورس استراليا جمع آوري نمودند نتايج حاصله نشان مي داد که عمده پاسخ دهندگان مسن هستند و سابقه طوالني در بازار سهام دارند و عمدتا دنبال پيدا کردن ترکيبي از درآمد و رشد سرمايه گذاراي هاي خود هستند. اميد مختاريان در تحقيق خود پيرامون عوامل موثر بر تصميم گيري سرمايه گذاران به اين نتيجه رسيده است که روند قيمت سهام براي سرمايه گذاران اهميتش از فاکتورهاي معروف بازده و سود هرسهم بيشتر است.اين نشان ميدهد که نسبت هاي مالي از جايگاه بااليي ميان سرمايه گذاران برخوردار نيستند. )اميد مختاريان 352:3111(. مژگان صفا در مقاله علمي پژوهشي خود در فصلنامه بصيرت شماره 42 با عنوان بررسي عوامل موثر بر تصميم سرمايه گذاران در بورس اوراق بهادار از ديدگاه فعاالن بازار سرمايه در سال 3111 بيان ميکند که نتايج بدست آمده از بررسي هاي او مبني بر اين است که در تصميم گيري براي خريد سهام مهمترين عامل قابليت نقدينگي سهام است و بعد از آن عواملي مانند ثبات نسبي سود آوري بازده سهام و روند قيمت سهام قرار گرفته اند. همچنين نتايج تحقيق نشان مي دهد ديدگاه کارگزاران و سرمايه گذاران در خصوص تاثير عوامل بر خريد سهام متفاوت بوده و در مورد عواملي مانند قيمت به سود هر سهم مديريت شرکت نوسانات قيمت و محل اصلي عمليات تقريبا اتفاق نظر داشته اندو تفاوت قابل توجهي بين نظرات آنها وجود ندارد. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

6 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد علي کريمي )3131( در پايان نامه کارشناسي ارشد خود با عنوان»تجزيه و تحليل رفتار کالن تشکيل پس انداز ملي در ايران«نشان مي دهد که حجم پس انداز با ا فزايش درآمد دائمي افزايش مييابد. همچنين نرخ بهره تأثيري بر پسانداز ملي ندارد و رابطه پس انداز ملي با تورم مثبت است. لي لي تفي در مقاله علمي پژوهشي خود با عنوان بررسي و تحليل بازار سرمايه و بورس اوراق بهادار در ايران نقش اطالع رساني را در افزايش حجم مباالت بازار سرمايه انکار ناپذير دانسته و معتقد است از جمله علل گرايش اقشار جامعه ايران به سرمايه گذاري در نهادهاي سرمايه گذاري غير بورس عدم شفافيت اطالعات مالي و عدم آگاهي آنان از نحوه فعاليت بازار سرمايه مي باشد. عدم آشنايي مردم با فرهنگ بازار بورس اوراق بهدار تمايل آنا را براي سرمايه گذاري در اين نهاد تقويت مي کند.بنابراين الزمه بهبود عملکرد بازار سرمايه انتقال سريع اطالعات در مورد شاخص هاي کالن اقتصاي با کمترين هزينه است. علي تک روستا در مقاله خود که در سال 3113 در مجله دانش و توسعه با عنوان بررسي نقش بازار اوراق بهادار خارج از بورس بر بازار سرمايه ايران به چاپ رساند به اين نتيجه رسيد که 13/0 درصد از پرسش شونده ها ايجاد بازار خارج از بورس را در راستاي توسعه بازار سرمايه اثربخش ارزيابي کرده اند.از سوي ديگر تدوين قوانين و مقررات عمال به روش آزمون و خطا بوده که عاملي بازدارنده در توسعه بازار سرمايه است.%19 پاسخها نيز بيانگر عدم شفافيت و کارايي در بازار سرمايه بوده است.ناآگاهي سياست گذاران از مزاياي بازار خارج از بورس و نحوه اداره آن موجب بي توجهي آنها نسبت به ايجاد اين بازار شده است که يکي از عوامل کمتر توسعه يافتگي بازار سرمايه به شمار ميرود. در نهايت اين تحقيق تاسيس انجمن ملي معامله گران اوراق بهادار را پيشنهاد مي کند. خاوري کشاورزيان و عظيمي )3111( در مطالعه خود: آزادسازي نرخ سود و تأثير آن بر متغيرهاي کالن اقتصاد ايران به بررسي نظريه هاي مختلف پرداختند. به نظر نهادگرايان پول عامل مهم توليدي در کشورهاي در حال توسعه محسوب مي شود و به دليل عدم توسعه بازار سهام اوراق قرضه )بازار سرمايه( دز اين کشورها بنگاههاي توليدي نمي توانند براي سرمايه گذاري مورد نياز از اين بازار استفاده کنند و منبع اصلي تأمين نقدينگي آنها اعتبارات سيستم بانکي است و در شرايط سرکوب مالي به دليل منفي بودن نرخ بهره )سود( واقعي بانکي ناشي از تورم و کنترل اعتباري سرمايه گذاري و توليد قرباني 771 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

7 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه اصلي سياست سرکوب مالي محسوب مي شوند همچنين ماکس ول )3915( با بررسي کشور در حال توسعه با هدف تبيين رابطه بين پس انداز سرمايه گذاري و رشداقتصادي آزادسازي نرخ بهره در اقتصاد را سبب رشد پس انداز سرمايه گذاري و توليد 2 مي کند. وارمن و ترل وال )3994( با آزمون الگوي مک کينوني نشان دادند آزادسازي مالي از طريق تحريک پس انداز و اعتبارات بانکي سبب تقويت سرمايه گذاري و در نهايت رشد اقتصادي مي گردد. محققين در نتيجه گيري خود عقيده دارند آزادسازي مالي سه تأثير عمده بر اقتصاد کشورها دارد: اول سطح سرمايه گذاري را افزايش مي دهد و به رشد اقتصادي منجر مي شود. دوم شکاف بين تقاضاي سرمايه گذاري و عرضه پس انداز )مازاد تقاضاي سرمايه گذاري( را کاهش مي دهدورانت ايجاد شده راازبين مي برد. سوم تخصيص بهينه منابع محدود جامعه با افزايش نرخ بهره واقعي فعاليت هاي سرمايه گذاري کم بازده حذف مي شوند و کارايي متوسط سرمايه گذاري افزايش مي يابد. علي جهانخاني محمد نوفرستي و فرهنگ قراگوزلو در بهار 3111 در مقاله اي تحت عنوان اطمينان بيش از اندازه سرمايه گذاران و حجم معامالت در بازار بورس اوراق بهادار تهران بيان مي کنند که اطمينان بيش از اندازه سرمايه گذاران به تحليل ها و اطالعات خود نوعي انحراف شناختي است که فرد به دليل بازخورهاي کند و همراه با خطا از تصميمات خود در شرايط ريسک به درک صحيح قابليت ها و مهارت هايش در تصميم گيري قادر نيست. يکي از نشانه هاي وجود اطمينان بيش از حد در بازار سهام افزايش حجم معامله سرمايه گذاران پس از تحقق بازده در دوره هاي قبلي است.اما نتايج بررسي حاکي از آن بود که صرف نظر از وجود بعضي محدوديت ها در بورس تهران مي توان نتيجه گرفت اطمينان بيش از اندازه سرمايه گذاران و معامالت بازار بورس وجود ندارد. محسن صادقي در مقاله خود با عنوان بررسي اثر روزهاي هفته بر بازدهي نوسان پذيري و حجم معامالت در بازار بورس تهران بيان ميکند که يافته هاي تحقيق اثر روزهاي هفته را در بازدهي حجم معامالت و نوسان پذيري در بورس اوراق بهادار تهران تائيد مينمايد.همچنين رابطه مستقيمي بين بازدهي و نوسان پذيري روزانه و رابطه معکوس بين بازدهي و حجم معامالت روزانه و نيز رابطه بين حجم معامالت و نوسان پذيري روزانه مورد تاييد قرار مي گيرد. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

8 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد يوسفي )3114( در مطالغه خود بررسي طرح منطقي کردن سود تسهيالت بانکي حساسيت سرمايه گذاري به نرخ سودبانکي را در ايران به دليل بي ثباتي سياسي و باالبودن ريسک سرمايه گذاري پايين مي داند. کاهش نرخ سود تسهيالت بانکي مي تواند سبب کاهش هزينه توليد و در نتيجه تورم ناشي از فشار هزينه شده و بنابراين شدت تورم رکودي کاهش يابد. لذا در اين ديدگاه کاهش نرخ سودتسهيالت باعث افزايش سرمايه گذاري مي شود. محقق براساس نظريات مک کينون و شاو بيان مي دارد تعيين نرخ سودتسهيالت بانکي بايد برمبناي متوسط بازده هر بخش تحوالت شاخص هاي اقتصاد کالن و ميزان ريسک پذيري هرفعاليت تعيين شود. وي همچنين مطالعه کميجاني در دوره 3101 تا 3135 را بررسي نموده که براين اساس حساسيت سرمايه گذاري نسبت به نرخ بهره در ايران پايين بوده و اين مسأله بيشتر از باال بودن ريسک و نااطميناني سرمايه گذاري بخش خصوصي ناشي است به عقيده کميجاني تا زماني که عناصر و ساختارهاي اساسي اقتصاد ايران دچار تحول نشود تأثيرگذاري سياست پولي بر متغيرهاي حقيقي وجودندارد. با اين حال مطالعات والي زاده ورجبي نشان مي دهد که سرمايه گذاري خصوصي در ماشين آالت رابطه منفي معناداري با نرخ سود بانکي دارد. نظريه کينز در مورد عملکرد بازار پسانداز و سرمايهگذاري با نظريه کالسيکي کامال متفاوت است. به نظر کينز فرض کالسيک مبني بر اينکه پساندازکنندگان و سرمايهگذاران يک گروه واحد هستند و به خاطر يک عامل مشترک پسانداز و سرمايهگذاري مينمايند فرض صحيحي نيست. کينز معتقد است که با توجه به تغيير اوضاع و احوال اقتصادي در قرن بيستم نسبت به قرن هجدهم و نوزدهم پساندازکنندگان و سرمايهگذاران دو گروه مختلف هستند و به خاطر عوامل مختلف پسانداز و سرمايهگذاري ميکنند. لذا پسانداز تابع مستقيم درآمد ملي و سرمايهگذاري با فرض ثبات بازده نهايي سرمايهگذاري تابع غيرمستقيم نرخ بهره ميباشند. S = f(y) I = f(i) به نظر کينز نرخ بهره مکانيسم متعادلکننده پسانداز و سرمايهگذاري نيست بلکه درآمد ملي است که اين وظيفه را انجام ميدهد. به عبارت ديگر بازار پسانداز و 771 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

9 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه سرمايهگذاري در اقتصاد کينزي تعيين کننده نرخ بهره نيست بلکه تعيين کننده توليد يا در آمد ملي است. کينز معتقد است که بازار پول نرخ بهره را تعيين ميکند. در اين بازار تقاضا براي پول تحت تاثير سه انگيزه معامالتي احتياطي و سوداگرانه شکل ميگيرد. از آنجا که در تئوري کينزي عرضه پول مستقل از نرخ بهره است و همواره در سطح مشخصي ثابت ميباشد نرخ بهره تعادلي از تقاطع دو منحني عرضه و تقاضاي پول بدست ميآيد. نمودار تعادل در بازار پول بايد به اين نکته توجه داشت که در اقتصاد کينزي شرط الزم براي ايجاد تعادل در بازار پول تعادل در بازار اوراق قرضه يا بازار بورس است. به عبارت ديگر در وضعيت تعادل بازار پول در نقطه E حتما بازار اوراق قرضه هم در تعادل است. 3- مدل مفهومي تحقيق مدلي که در اين تحقيق بدان پرداخته شده است شامل دو نوع متغيير مي باشد. متغيير مستقل و متغيير وابسته. که در اين مدل متغيير مستقل شامل نرخ سود سپرده هاي بلند مدت بانک هاي دولتي و همچنين نرخ سود سپرده هاي کوتاه مدت بانک هاي دولتي و اوراق مشارکت دولتي)به عنوان متغيير هاي اثر گذار بر نتيجه تحقيق( مي باشند و متغيير وابسته فعاليت بازار سرمايه ميباشد که با حجم معامالت در بورس اوراق بهادار تهران در اين تحقيق سنجيده مي شود. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

10 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد شکل فوق به صورت معادله رگرسيوني فعاليت بازار سرمايه و Y=ax+b x مي باشد.که در اينجا y برابر با حجم برابر با نرخ سود بازار پول مي باشد که در اينجا منظور نرخ سود سپرده هاي بلندمدت بانک هاي دولتي به عنوان ئمتغيير اصلي و نرخ سود سپردهاي کوتاه مدت بانک هاي دولتي و نرخ سود اوراق مشارکت مي باشد. 4- فرضيه هاي تحقيق با توجه به گستردگي و تنوع سرمايه گذاري که در ارائه مدلهاي سرمايه گذاري رخ داده است اين سوال مطرح شد که جهت سرمايه گذاري و کسب بازده چگونه تغييرات بازار پول بر بازار سرمايه تاثير گذار خواهد بود سواالت اصلي تحقيق فرضيه ها به شرح زير مطرح مي شود :.بمنظور آزمون جهت استخراج پاسخ هاي الزم به 771 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

11 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه فرضيه : بين نرخ سود سپرده هاي بلند مدت بانک هاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد. فرضيه : بين نرخ سود اوراق مشارکت دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد. فرضيه 3: بين نرخ سود سپرده هاي کوتاه مدت بانک هاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد. 5- روش شناسي تحقيق تحقيقات را براساس معيارها و مبناهاي مختلفي دسته بندي مي کنند. نوع تحقيق حاضر از نظر طبقه بندي بر مبناي هدف از نوع کاربردي است که اينگونه تحقيقات نظريه ها قانونمنديها اصول و فنون تحقيقات پايه را براي حل مسايل اجرائي و واقعي به کار مي گيرد.همچنين نوع اين تحقيق بر مبناي طبقه اي از نظر روش از نوع تحقيقات همبستگي است که در آن هدف اصلي مشخص کردن رابطه بين چند متغير کمي است. در تحقيق همبستگي هدف اصلي اين است که مشخص شود آيا رابطه اي بين دو يا چند متغير کمي وجود دارد و اگر اين رابطه وجود دارد اندازه و حد آن چقدر است هدف از مطالعه همبستگي برقراري يک رابطه يا نبود آن و بکارگيري روابط در انجام پيش بيني ها است. در اين تحقيق همبستگي متغيرهاي مستقل سود سپرده هاي بلند مدت,کوتاه مدت و اوراق مشارکت که تصور مي رود با متغير وابسته حجم معامالت و فعاليت بازار سرمايه مرتبط است ارزيابي شده و مقداري را که توسط متغيرهاي مستقل تبيين مي شود اندازه گيري مي شود. )حجم نمونه و جامعه برابر است.( جامعه مطالعاتي تحقيق شامل بانکهاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه مي باشد که از طريق حجم معامالت در بورس بين سالهاي تحقيق برآورد شده است. اعتبار دروني و بروني پژوهش با توجه به اينکه داده ها و اطالعات از سازمان بورس اوراق بهادار تهران و بانک مرکزي جمهوري اسالمي ايران گردآوري شده است بنابراين قابل اعتماد و به عبارت ديگر داراي مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

12 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد اعتبار است. بنابراين انتظار اين است که وسيله اندازه گيري و داده هاي مورد مطالعه در تحقيق داراي اعتبار و روائي است. 6- نتايج حاصل ازآزمون نرمال بودن متغيرهاي وابسته تحقيق در انجام آزمونهاي پارامتريک الزم است که متغيرهاي تحقيق از لحاظ نرمال بودن مورد بررسي قرار گيرند در اين تحقيق نيز براي انجام اين مهم از آزمون کلموگروف-اسميرنوف استفاده شده است. توزيع جامعه وابسته به متغيير تحقيق نرمال است. : توزيع جامعه وابسته به متغيير تحقيق نرمال است. H0 H1: نگاره : آزمون يک نمونه اي كلمگروف- اسميرنوف جهت تعيين نرمال بودن متغييرها. نتيجه آزمون يک خروجي است که به ترتيب تعداد داده ها پارامترها ي مورد نظر در بررسي وجود توزيع )مانند ميانگين انحراف معيار در توزيع نرمال ) قدر مطلق مقدار بيشترين انحراف بيشترين انحراف مثبت بيشترين انحراف منفي مقدار آماره zو مقدار را ارايه مي کند.به دليل اينکه sigکمتر از 0 در صد است sig H0 رد مي شود و ادعاي نرمال بودن توزيع پذيرفه نمي شود واما به علت اينکه تعداد دادها بيشتر از 15 مي باشد طبق 773 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

13 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه قانون حدي مرکزي داده ها بسمت نرمال بودن ميل مي نمايند بنابراين داده هاي تحقيق نرمال فرض مي شود. آزمون دوربين واتسون يکي ار مفروضاتي که در رگرسيون مد نظر است استقالل خطاها از يکديگر است.در صورتي که فرضيه استقالل خطاها رد شود و خطاها همبستگي داشته باشند امکان استفاده از رگرسيون وجود ندارد. نگاره : آزمون دوربين واتسون بين فعاليت بازار سرمايه و نرخ سود سپرده ها آماره دوربين- واتسون به منظور بررسي استقالل خطاها از يکديگر استفاده مي شود که اگر مقدار آماره دوربين واتسون در فاصله 3/0 و 2/0 داشته باشد فرض همبستگي بين خطاها رد مي شود و مي توان از رگرسيون استفاده کرد. مقدار آماره دوربين- واتسون برابر 3,03 مي باشد و اين عدد نشان مي دهد که خطاها از يکديگر مستقل هستندو بين خطاها همبستگي وجود ندارد و فرض همبستگي بين خطاها تاييد نمي شود و مي توان از رگرسيون استفاده کرد. نتايج حاصل از بررسي نرمال بودن خطاها يکي ديگر از مفروضات در نظر گرفته شده در رگرسيون آن است که خطا ها داراي توزيع نرمال با ميانگين صفر باشند.بديهي است در صورت عدم برقراري اين پيش گزيده نمي توان از رگرسيون استفاده کرد.بدين منظور بايد مقادير استاندارد خطاها محاسبه شود مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

14 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد و نمودار توزيع داده ها و نمودار صورت گيرد. نرمال آنها رسم شود و سپس مقايسه اي بين دو نمودار. و فعاليت بازار سرمايه نمودار شماره : پراكندگي دو متغيير نرخ سود سپرده بلندمدت با مقايسه نمودار توزيع فراواني خطاها و نمودار توزيع نرمال مشاهده مي شود که توزيع خطاها نرمال است و همچنين مقدار ميانگين در سمت راست نمودار خيلي کوچک است و انحراف معيار يک مي باشد. بررسي رابطه خطي مدل استفاده از تحليل واريانس جهت آزمون رابطه خطي بين دو متغيير مي باشد. 710 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

15 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه نگاره شماره 3: تحليل واريانس بين سود سپردهاي بلند مدت و فعاليت بازار سرمايه نگاره شماره 1 نشان دهنده تحليل واريانس بين متغير سود بدانکي بلندد مددت بده عندوان متغير مستقل و متغير فعاليت بازار سرمايه متغير وابسته مي باشدد طبدق ايدن خروجدي معني داري کلي مدل رگرسيون توسط نگاره ANOVA و از طريق فرضيه هاي آماري ذيدل آزمون مي شود : با توجه به اين که تاييد مي گردد. H H 0 1 : : sig رابطههه خطههي بهه متغ ر وجود ندارد. رابطههه خطههي بهه دو دو کمتر از پنج درصد مي باشد فرض خطي بودن رابطه بين دو متغيدر نگاره شماره 4: آزمون همبستگي بين دو متغيير نرخ سود بلند مدت بانکي و فعاليت بازار سرمايه 7- تجزيه و تحليل فرضيات تحقيق آزمون فرضيه اول فرضيه تحقيق : بين نرخ سود سپرده هاي بلند مدت بانک هاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد. 0 H : B 0 فرضيه مقابل : بين نرخ سود سپرده هاي بلند مدت بانک هاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود ندارد. 0 H : B 1 خروجي فوق ضريب همبستگي پيرسون sig و تعداد داده ها را نشان مي دهد. رب مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

16 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد اساس اين خروجي از آن جايي که sig کمتر از 5,50 مي باشد فرض H0 رد مي شود و همبستگي بين اين دو متغيير وجود دارد ضريب همبستگي براي 4201 داده 5,293- مي باشد که حاکي از آن است که رابطه بين دو متغيير معکوس است يعني در زماني که نرخ سود سپرده هاي بلند مدت افزايش ميابد فعاليت بازار سرمايه کاهش خواهد يافت. تعيين رابطه رگرسيوني مدل نگاره شماره : 5 ضرايب نرخ سود سپرده هاي بلند مدت و فعاليت بازار سرمايه در خروجي نگاره شماره 0 و در ستون B به ترتيب مقدار ثابت و ضريب متغيدر مسدتقل در معامله رگرسيون ارائه شده است و اين معادله به صورت زير مي باشد : y 1.759E EX طبق خروجي نگاره شماره 0 بقيه ستون هاي اين نگاره شامل معيار ضدرايب سدتون B sig و t آماره است که جهت آزمون فرض تساوي هر يک از ضرايب ستون B با عدد صفر بده کار مي رود. حال اگرβ و α به ترتيب مقدار ثابدت و شديب خدط رگرسديون جامعده باشدد آزمون فرض ها را براي اين دو مقدار مي توان به صورت زير نوشت: H0 : 0 H0 : 0, H1 : 0 H1 : 0 از آنجا که در اين خروجي sig آزمون تساوي ضريب رگرسيون و مقددار ثابدت بدا صدفر کوچکتر از پنج درصد است. بنابراين فرض تساوي اين دو ضريب با صفر رد مي شود و نبايد آن ها را از معادله رگرسيون خارج کرد. 711 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

17 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه بررسي مفروضات رگرسيون درآزمون فرض دوم آزمون دوربين واتسون نگاره شماره 6: آزمون دوربين واتسون بين نرخ سود اوراق مشاركت و فعاليت بازار سرمايه مقدار آماره دوربين- واتسون برابر 3,01 مي باشد و اين عدد نشان مي دهد که خطاها از يکديگر مستقل هستندو بين خطاها خود همبستگي وجود ندارد و فرض همبستگي بين خطاها تاييد نمي شود و مي توان از رگرسيون استفاده کرد. بررسي نرمال بودن خطاها : نمودار پراکندگي دو متغيير نرخ سود اوراق مشارکت و فعاليت بازار سرمايه را نشان مي دهد. اين نتايج منطبق بر نتايج حاصل از روش رگرسيون خطي ساده است. با مقايسه نمودار توزيع فراواني خطاها و نمودار توزيع نرمال مشاهده مي شود که توزيع خطاها نرمال است و همچنين مقدار ميانگين در سمت راست نمودار خيلي کوچک است و انحراف معيار يک مي باشد. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

18 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد نمودار شماره : پراكندگي دو متغيير نرخ سود اوراق مشاركت و فعاليت بازار سرمايه بررسي رابطه خطي مدل : استفاده از تحليل واريانس جهت آزمون رابطه خطي بين دو متغيير مي باشد. نگاره شماره 7: جدول تحليل واريانس بين دو متغيير نرخ سود اوراق مشاركت و فعاليت بازار سرمايه نگاره شماره 3 نشان دهنده تحليل واريانس بين متغير سود بانکي بلند مدت به عندوان متغير مستقل و متغير فعاليت بازار سرمايه متغير وابسته مدي باشدد طبدق ايدن خروجدي معني داري کلي مدل رگرسيون توسط نگاره ANOVA و از طريق فرضيه هاي آماري ذيدل آزمون مي شود : 711 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

19 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه H 0 : H1 : رابطهه خطهي به متغ ر وجود ندارد رابطهه خطهي به دو دو با توجه به اين که تاييد مي گردد. sig کمتر از پنج درصد مي باشد فرض خطي بودن رابطه بين دو متغيدر آزمون فرضيه دوم فرضيه تحقيق : بين نرخ سود اوراق مشارکت دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد.. H : B 0 0 فرضيه مقابل : بين نرخ سود اوراق مشارکت دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود ندارد. H : B 0 1 نگاره 8: ضريب همبستگي پيرسون بين نرخ سود اوراق مشاركت و فعاليت بازار سرمايه خروجي فوق ضريب همبستگي پيرسون sig و تعداد داده ها را نشان مي دهد. رب اساس اين خروجي از آن جايي که sig کمتر از 5,50 مي باشد فرض H0 رد مي شود و همبستگي بين اين دو متغيير وجود دارد ضريب همبستگي براي 4201 داده 5,139- مي باشد که حاکي از آن است که رابطه بين دو متغيير معکوس است يعني زمانيکه نرخ سود اوراق افزايش مي يابد فعاليت بازار سرمايه کاهش مي يابد. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

20 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد تعيين رابطه رگرسيوني مدل نگاره شماره : 9 ضرايب سود اوراق مشاركت و فعاليت بازار سرمايه در خروجي نگاره شماره 9 و در ستون B به ترتيب مقدار ثابت و ضريب متغيدر مسدتقل در معامله رگرسيون ارائه شده است و اين معادله به صورت زير مي باشد : y 1.127E EX طبق خروجي نگاره شماره 9 بقيه ستون هاي اين نگاره شامل معيار ضرايب سدتون B sig و t آماره است که جهت آزمون فرض تساوي هر يک از ضرايب ستون B با عدد صفر بده کار مي رود. حال اگرβ و α به ترتيب مقدار ثابدت و شديب خدط رگرسديون جامعده باشدد آزمون فرض ها را براي اين دو مقدار مي توان به صورت زير نوشت: H0 : 0 H0 : 0, H1 : 0 H1 : 0 از آنجا که در اين خروجي sig آزمون تساوي ضريب رگرسيون و مقددار ثابدت بدا صدفر کوچکتر از پنج درصد است. بنابراين فرض تساوي اين دو ضريب با صفر رد مي شود و نبايد آن ها را از معادله رگرسيون خارج کرد. آزمون فرضيه سوم فرضيه تحقيق : بين نرخ سود سپرده هاي کوتاه مدت بانکهاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود دارد. H : B مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

21 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه فرضيه مقابل : بين نرخ سود سپرده هاي کوتاه مدت بانکهاي دولتي و فعاليت بازار سرمايه رابطه معناداري وجود ندارد. H : B 0 1 نگاره 1 : ضريب همبستگي بين نرخ سود سپرده هاي بانکي كوتاه مدت و و فعاليت بازار سرمايه خروجي فوق ضريب همبستگي پيرسون sig و تعداد داده ها را نشان مي دهد. رب اساس اين خروجي از آن جايي که sig کمتر از 5,50 مي باشد فرض H0 همبستگي بين اين دو متغيير وجود دارد ضريب همبستگي براي 4201 داده باشد که حاکي از آن است که رابطه بين دو متغيير معکوس است. رد مي شود و مي نگاره شماره : آزمون دوربين واتسن بين نرخ سود سپرده هاي بانکي كوتاه مدت و و فعاليت بازار سرمايه مقدار آماره دوربين- واتسون برابر 3,413 مي باشد و اين عدد نشان مي دهد که خطاها از يکديگر مستقل نيستندو بين خطاها خود همبستگي وجود دارد و فرض همبستگي بين خطاها تاييد مي شود و نمي توان از رگرسيون جهت پيش بيني مدل استفاده نمود. مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

22 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد 8- نتيجه گيري و بحث پژوهش فوق در واقع به دنبال اثبات اين فرضيه است که آيا در محيط واقعي رابطه اي بين نوسانات نرخ سود سپرده هاي بانکي و فعاليت بازار سرمايه از نقطه نظر حجم مبادالت وجود دارد يا خير و در صورت وجود اين رابطه چه پيشنهادات سازنده اي در جهت جلب سرمايه ها در شرايط برتري نرخ سود بانکي به نرخ سود سهام مي توان ارائه داد تا بازار سرمايه از رونق نيفتد. در واقع اين تحقيق به دنبال کمک به بازار اوراق بهادار در جهت حفظ موقعيت خود در جذب سرمايه ها مي باشد.از سوي ديگر بانک هاي دولتي مي توانند با ارائه دادن اطالعات صحيح و روشن در مورد سپرده هاي خود کمک بزرگي به سرمايه گذاران جهت تشخيص نوع سرمايه گذاري در بازار پول و بازار سرمايه ارائه بدهند. پس اين پژوهش از يک سو به دنبال کشف رابطه بين نرخ سود بانکي و فعاليت بازار سرمايه است تا به اين طريق به سرمايه گذاران در امر سرمايه گذاري کمک کند. و از سوي ديگر مي خواهد به رشد و توسعه بازار سرمايه کمک کرده و با ارائه نتايج به رابطه بين بازار پول و سرمايه از بعد تازه اي بنگرد. با توجه به نتيجه اين تحقيق که حاصل از آزمون تاثير نرخ سود سپرده هاي بلند مدت و کوتاه مدت و اوراق مشارکت بر فعاليت بازار سرمايه است بيان مي شود که بازار پول مي تواند بر بازار سرمايه تاثير بگذارد بدين معني که متغيير وابسته )فعاليت بازار سرمايه( تحت تاثير متغيير مستقل )نرخ سود سپرده ها در بازار پول( مي باشد.و اين بدان معني است که سرمايه گذاران و دست اندرکاران بازار سرمايه بايد نسبت به تغييرات نرخ سود سپرده هاي بانکي و آثار آن بر فعاليت بازار سرمايه آگاه باشند و با علم به اين موضوع نسبت به سرمايه گذاري در بازار پول و يا سرمايه اقدام نمايند. با انجام اين تحقيق اطالعات جديدي در مورد تاثير پذيري بازار پول بر بازار سرمايه ارائه شد. الزم به ذکر است که فعاليت بازار سرمايه تحت تاثير شرايط دروني و بيروني مي باشد.شرايط دروني که مربوط به شرايط خاص هر شرکت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار مي باشد و شرايط بيروني که مربوط به شرايط اقتصاد کالن حاکم بر کشور مي باشد. بنابراين سرمايه گذاران بايد به عوامل دروني و بيروني جهت تعيين نوع سرمايه گذاري خود در بازار سرمايه و بازار پول آگاه باشند و بدانند که عوامل زيادي بر فعاليت بازار سرمايه تاثير مي گذارد که از آن جمله مي توان 713 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

23 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه به خصوصي سازي که در چند سال اخير جز فعاليتهاي دولت بوده و همچنين نوسانات سياسي و اقتصادي اشاره داشت. پيشنهادهايي مبتني بر يافته هاي تحقيق با توجه به نتايج حاصل از آزمون فرضيه ها که رابطه معني داري را بين نرخ سود سپرده هاي بلند مدت و کوتاه مدت و اوراق مشارکت بر فعاليت بازار سرمايه در دوره زماني ( ) نشان داد. پيشنهاداتي به شرح ذيل بيان مي شود : 3( سرمايه گذاران بايد بدانند که فعاليت بازار سرمايه تحت عوامل زيادي است که يکي از آن عوامل نوسانات نرخ سود در بازار پول مي باشد پس ضروري به نظر ميرسد که آنها در هنگام تصميم گيري در مورد سرمايه گذاريشان در بازار هاي پول يا سرمايه نرخ هاي سود بازار پول را مورد توجه قرار دهند تا بيشترين منفعت شامل حال آنها شود. 2( سرمايه گذاران در نوع شناسائي سرمايه گذاري در بازار پول و بازار سرمايه مطابق با اطالعات به روز تصميم گيري نمايند و سعي کنند تا جايي که ممکن است حساب شده تصميم گيري نمايند. 1( سرمايه گذاران بايد به مولفه ريسک در نوع تصميم گيري در بازار پول و سرمايه دقت نمايند. 4( سرمايه گذاران مي بايست متوجه متاثر بودن حجم فعاليت بازار سرمايه از نوسانات نرخ سود سپرده هاي کوتاه مدت بانک هاي دولتي باشند. البته بايد بدانند که رابطه بين اين دو خطي نمي باشد و اين بدان معناست که نمي توان رابطه کامال روشني را بين دو متغيير پيش بيني کرد و ناگذيرند که در مورد اين نوع از سپرده ها حساسيت بيشتري به خرج دهند. 0( با توجه به کشف رابطه معکوس ميان نوسانات نرخ سود بانک ها و حجم معامالت بازار سرمايه الزم به نظر مي رسد که مسئوالن مربوطه در بازار سرمايه تالش کنند تا بتوانند از طريق اطالع رساني هاي مکفي به اقشار جامعه)بيان منافع سرمايه گذاري در بورس( جذابيت بازار بورس را نزد آنها باالتر ببرند و تمهيدات الزم را جهت حفظ استانداردها و جذب سرمايه در زمانيکه نرخ سود بانک ها افزايش ميابد مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

24 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد بکار گيرند. 8( شفافيت اطالعات عامل مهمي در جذب سرمايه ها به سوي بازار سرمايه اوراق بهادار به شمار مي رود. همانطور که در فصل دوم نيز مفصال به اين مساله پرداخته شد اين عامل ميتواند به ايجاد يک بازار کارا منجر شود و به سرمايه گذاران در امر سرمايه گذاري کمک کند.زيرا اکثريت قالب جامه را افراد ريسک گريز تشکيل مي دهند که براي قانع کردن آنها به امر سرمايه گذاري اطالع رساني کافي امري تاثيرگذار و مهم به شمار مي رود. 3( جدا سازي بازار پول و سرمايه از هم تبعات ناخوشايندي را براي رشد اقتصادي کشور به همراه دارد پيشنهاد مي شود دست اندرکاران بازار سرمايه با ايجاد امکانات الزم سعي در جذب سرمايه بانک ها اعم از دولتي و خصوصي به بازار بورس اوراق بهادار کنند تا به اين طريق حتي در مواقعي که پس اندازهاي اقشار جامعه به علت افزايش نرخ سود بانکي جذب نهادهاي پول مي شود بتوانند از موقعيت استفاده کرده و با ايجاد جاذبه هاي سرمايه گذاري در بازار بورس در نهايت اين ثروت را به سمت بازار سرمايه جلب کنند. 1( با توجه به اين که تحقيقات در بازار پول و بازار سرمايه در بازه هاي 38 ساله صورت گرفته به محققان و پژوهشگران پيشنهاد مي شود که براي پژوهشهاي آتي دوره زماني تحقيق را طوالني تر در نظر بگيرند. 9( پيشنهاد مي شود که تاثير عوامل محيطي از جمله مناسبات سياسي را نيز بر حجم فعاليت بازار بورس اوراق بهادار تهران مد نظر قرار دهند خصوصا در سال هاي اخير که تشنجات سياسي و تحريم هاي مختلف سياسي و اقتصادي بازار سرمايه گذاري در ايران را بيش ا پيش تحت شعاع خود قرار داده و موجب پررنگ تر شدن اثر عوامي مانند نوسانات نرخ ارز و تورم که خود بر حجم مبادالت بازار بورس تاثيرگذارند مي شود در نتيجه بررسي اين عوامل ضروري به نظر مي رسد. 35( پيشنهاد مي شود به تاثير نرخ سود سپرده هاي بازار پول بر حجم معامالت در بازار کاال نيز توجه نمايند. 33( پيشنهاد مي شود که نقش خصوصي سازي بر فعاليت بازار سرمايه و شاخص قيمت بررسي شود. 780 مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

25 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه 32( پيشنهاد مي شود که در تحقيقات آتي بورس کاال و بورس ارزهاي خارجي را نيز مد نظر قرار دهند. فهرست منابع تهراني ر. 3( داراييهاي سرمايه اي و صادقي شريف س ج. )3111( CAPM )2 مالي شماره 31 پاييز و زمستان. جونز چالز پارکر ترجمه انتشارات جامعه دانشگاهي. "تبيين مدل شرطي قيمت گذاري در بورس اوراق بهادار تهران" فصلنامه تحقيقات محمد شاه عليزاده )3115( )1 جونز چارلز پارکر ترجمه سرمايه گذاري" انتشارات نگاه دانش. رضا تهراني و عسگر نوربخش "مديريت سبد سهام" )3114( )4 )0 )8 )3 ختايي و سيفي پور شماره 31. "مديريت ) 3110 ( "بازار هاي مالي در ايران" پژوهشنامه اقتصادي خورشيدي و قريشي ) 3139 ( "مديريت سرمايه گذاري پيشرفته". دورنبوش فيشر استانلي رودريگر )3131( "مديريت راهبردي" انتشارات جنگل. درخشان س. "بررسي شرايط بازار مالي بر نسبت بدهي و حقوق صاحبان سهام در شرکت سايپا" تهران. )3113( دواني غ 1( حسابرسي. )3113( ح. )9 پايان نامه کارشناسي ارشد از دانشگاه علوم تحقيقات "بورس سهام )نحوه قيمت گذاري سهام(" نشر مؤسسه رايلي فرانک کي و براون کيت سي ترجمه دکتر غالمرضا اسالمي بيدگلي دکتر فرشاد هيبتي و دکتر فريدون رهنماي رودپشتي )3114( "تجزيه و تحليل سرمايه گذاري و مديريت سبد اوراق بهادار" انتشارات پژوهشکده امور اقتصادي. 35( رهنماي رودپشتي ف. )3111( "مديريت مالي جلد اول" انتشارات جنگل. 33( رهنماي رودپشتي ف, نيکو مرام ه,.هيبتي )3118( "مديريت مالي راهبردي" انتشارات.MCG 32( رهنماي رودپشتي ف. )3118( "مجموعه مقاالت و سخنراني ها و مطالب مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان

26 دكتر حسين صفرزاده و مهديه جاللينژاد تخصصي مالي و حسابداري" انتشارات دانشگاه آزاد اسالمي. 31( رهنماي رودپشتي ف, نيکو مرام ه,.هيبتي )3113( "مباني مديريت مالي جلد 2" نشر ترمه. 34( رهنماي رودپشتي ف, نيکو مرام ه,.هيبتي ف. )3110( "فرهنگ اصطالحات تخصصي" انتشارات پژوهشکده امور اقتصاد و دارايي. 30( هيبتي ف نيکو مرام ه, رهنماي رودپشتي ف )3113( "بازارها و نهادهاي مالي" انتشارات دانشگاه آزاد. 38( سايت اينترنت سازمان بورس اوراق بهادار تهران. 33( سليمانپور ز. )3111( "بررسي شرايط بازار مالي بر تشکيل پرتفوي بهينه" پايان نامه کارشناسي ارشد دانشگاه آزاد اسالمي واحد تهران مرکزي. 31( عبده تبريزي ح. )3133( "مجموعه مقاالت مالي و سرمايه گذاري". 39( وکيلي فرد ح. )3111( "تصميم گيري در مسائل مالي" انتشارات جنگل چاپ 25( نوروش ا. و زهرا ديانتي ديلمي )3111( "مديريت مالي )3(" انتشارات دانشگاه اول. تهران. 21) Bound, Shun A. & Patel Kanak (Distribution of Real Estate Returns: Are higher moments time varying 2002) The Conditional? www. ssrn. com-p ) Beranson, (1999) equity trading and risk journal of finance p ) Estrada, J (2002) Mean- semivariance Behavior, IESE Business School. Working Paper, P ) Estrada, J (2002) Systematic Risk in Emerging Mardets: The DCAPM, Emerging Markets Review, 4, ) Estrasda, J (2003) Mean- Semivariance Behavior (II): The DCAPM, Research Paper, ) Estrada, J (2004) The Cost of Epuity of Internet Stocks: A Downside Risk Approach, The European journal of Finance, ) Fama, E. & French, K. (1992), "The Cross Section of Expected Stock 28) Galagedera, Don U.A, A review of Capital Asset Pricing Modesl, www. Ssrn. Com- p ) post, T. & Van Vliet, P. (2004) Conditinal Dounside Risk and CAPM, ERiM 7)Report Series Research In Management, مجله مهندسي و مديريت پرتفوي/ شماره پنجم/ زمستان 7831

27 بررسي تاثير نوسانات نرخ سود در بازار پول برتصميم گيري سرمايه گذاران و عملکرد بازار سرماي ه 30) Sabratatak (1998) The quest of value U.S. A- p ) www. Irbourse. Com/FForms/Bourse/FAHist.aspx 32) 33) يادداشتها 1 Maxwel 2 War man & Tirlwall مجله مهندسي و مديريت پرتفوي / شماره پنجم/ زمستان